یزد پرس

هوش‌مصنوعی و بازار کار:
یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در رابطه با هوش‌مصنوعی، تأثیر آن بر بازار کار است، با پیشرفت روزافزون این فناوری، جایگزینی انسان با ماشین در بسیاری از مشاغل، به یک دغدغه جدی تبدیل شده‌، این موضوع، موجی از نگرانی را در میان کارگران و کارشناسان ایجاد کرده و سؤالات بسیاری را در مورد آینده برخی مشاغل مطرح کرده است.
پاسخ سیاست‌گذاران:
در واکنش به این تحولات، بسیاری از کشورها اقدام به تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های ویژه برای توسعه و مدیریت هوش‌مصنوعی کرده‌اند، برخی کشورها حتی وزارتخانه‌ای را به این فناوری اختصاص داده‌اند تا اهمیت آن را نشان دهند.

از سوی دیگر، دولت‌ها، سازمان‌ها و بخش خصوصی نیز تلاش می‌کنند تا با سرمایه گذاری در این حوزه و برگزاری دوره‌های آموزشی و گنجاندن هوش‌مصنوعی در برنامه‌های توانمندسازی کارکنان، نیروی کار را برای ورود به عصر هوش‌مصنوعی آماده کنند، البته باید به این نکته توجه داشت که جدای از نگاه جدی مدیران به این مساله و توانمندی فردی که در حوزه به‌کارگیری رایانه دارند، افرادی که در این حوزه آموزش توانمندسازی می‌بینند بایستی از حداقل سواد رایانه‌ای برخوردار باشند یا در شرایطی به لحاظ یادگیری قرار داشته باشند که فراگیری در این حوزه برای آنها مقدور باشد تا بتوانند با بهره گیری از آموزش‌های کاربردی برای بهینه سازی روش‌ها رسیدن به اهداف حوزه کاری مجموعه خود گام بردارند.
کاسبی‌های کاذب و فرصت‌طلبی:
در این میان، برخی افراد و شرکت‌ها نیز از فرصت ایجاد شده سوء استفاده کرده و با استفاده از ناآگاهی برخی از صاحبان تصمیم با تبلیغات و برگزاری دوره‌های آموزشی بی‌کیفیت و گران‌قیمت، به‌دنبال کسب درآمدهای هنگفت هستند.

این افراد، با ارائه وعده‌های دروغین و اغراق‌آمیز، افراد را به‌سمت خود جذب کرده و به‌جای آموزش مهارت‌های واقعی، به‌دنبال کسب درآمدهای آنی برای خودشان هستند که برخی از نمونه‌های آنها را این روزها در شبکه‌های اجتماعی شاهد هستیم.
وضعیت هوش‌مصنوعی در ایران:
در ایران نیز، تب هوش‌مصنوعی به‌شدت احساس می‌شود اما بیشتر تمرکز بر جنبه‌های سرگرم‌کننده و سرگرمی این فناوری بوده است، در حالی که در سایر کشورها، هوش‌مصنوعی به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای حل مشکلات پیچیده و توسعه فرهنگی، اقتصادی، پزشکی، مهندسی و دیگر زمینه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، در ایران بیشتر به‌عنوان یک اسباب‌بازی جذاب در دست عموم دیده‌می‌شود البته بعضی نیز به طور جدی در این زمینه فعالند و با اتصال کسب و کار خود به این موهبت تکنولوژی، سعی دارند حداکثر بهره لازم را از آن ببرند.
از جمله حوزه‌هایی که می‌توان حضور هوش مصنوعی را به صورت محسوس در آن شاهد بود، حوزه آموزش است که از این ظرفیت در حوزه آموزش در موارد زیر می‌توان بهره گرفت:
شخصی‌سازی آموزش: هر دانش‌آموز با سرعت و سبک یادگیری منحصر به فردی یاد می‌گیرد، هوش‌مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های آموزشی هر دانش‌آموز، برنامه‌های آموزشی شخصی‌سازی شده‌ای ارائه دهد تا به دانش آموزان کمک کند بهتر و سریع‌تر مطالب را فرا بگیرند.
ارزیابی هوشمندانه: هوش‌مصنوعی می‌تواند با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین، عملکرد دانش‌آموزان را ارزیابی کرده و نقاط قوت و ضعف آن‌ها را شناسایی کند، همچنین، می‌تواند پیش‌بینی کند که کدام دانش‌آموزان به‌کمک بیشتری نیاز دارند.
توسعه ابزارهای آموزشی تعاملی: هوش‌مصنوعی می‌تواند در ایجاد ابزارهای آموزشی تعاملی مانند بازی‌ها، شبیه‌سازها و دستیارهای مجازی نقش مهمی ایفا کند، این ابزارها می‌توانند یادگیری را جذاب‌تر و مؤثرتر کنند.
شناسایی دانش‌آموزان در معرض خطر ترک‌تحصیل: با تحلیل داده‌های آموزشی و رفتاری دانش‌آموزان، هوش‌مصنوعی می‌تواند دانش‌آموزانی را که در معرض خطر ترک‌تحصیل هستند، شناسایی کرده و به مدارس اجازه دهد تا اقدامات لازم را برای جلوگیری از این اتفاق انجام دهند.
ایران ، ظرفیت بالایی برای توسعه هوش‌مصنوعی دارد و با سرمایه‌گذاری در آموزش، پژوهش، زیرساخت و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، می‌توان به پیشرفت چشمگیر در این حوزه دست‌یافت، همچنین، با توجه به ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی ایران، می‌توان مدل‌های هوش‌مصنوعی بومی را توسعه داد.
هوش‌مصنوعی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تحولات قرن حاضر که همه روزه در حال پیشرفت است و حدی برای خود متصور نیست، سعی دارد در حوزه‌های مختلف خود را در معرض نمایش و کاربری قرار دهد و تأثیر عمیقی بر زندگی بشر خواهد گذاشت.

این فناوری، هم فرصت‌های بی‌نظیری را برای پیشرفت و توسعه ایجاد می‌کند و هم تهدیداتی جدی برای بازار کار و آینده بشر و مفهوم کار به‌همراه دارد، برای بهره‌مندی از مزایای هوش‌مصنوعی و کاهش اثرات منفی آن، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری مناسب و آموزش نیروی کار هستیم و همچنین، باید از فرصت‌طلبی برخی افراد و شرکت‌ها جلوگیری کرده و با آگاهی کامل از مزایا و معایب این فناوری، به استقبال آینده‌ای بهتر برویم.
* مدرس دانشگاه – پژوهشگر حوزه مدیریت و رسانه