کانادا و صنعت نفت در معرض تهدید
کلودیا شینباوم، رئیسجمهور مکزیک، اعلام کرد که تعرفههای ایالات متحده برای یک ماه به تعویق افتاده است. این تصمیم پس از گفتوگوی او با دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، و تعهد مکزیک به اعزام ۱۰,۰۰۰ نیروی نظامی به مرزها برای مقابله با قاچاق مواد مخدر اتخاذ شد.
ترامپ همچنین با جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، گفتوگو کرد و اظهار داشت که اتاوا وضعیت را “اشتباه درک کرده است”. این در حالی است که رئیسجمهور آمریکا طی آخر هفته گذشته تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک و ۱۰ درصدی بر کالاهای چینی اعمال کرد.
صنعت نفت در معرض تهدید تعرفهای
تعرفههای جدید ایالات متحده شامل بخشهای کلیدی در صنعت انرژی نیز میشود. نفت خام و فرآوردههای نفتی مشمول تعرفه، ۴۴ درصد از کل واردات فرآوردههای نفتی، ۶۹ درصد از واردات نفت خام و ۸۱ درصد از واردات نفت خام سنگین ایالات متحده را تشکیل میدهند.
ترامپ در هفته گذشته مواضع انزواطلبانه خود را در مورد تجارت خارجی تکرار کرد و ادعا کرد که ایالات متحده نیازی به کالاهای کانادایی از جمله نفت و چوب ندارد.
وی در نشست مجمع جهانی اقتصاد گفت: “ما به هیچ چیزی که آنها دارند نیاز نداریم. ما منابع انرژی نامحدودی داریم، باید خودروهای خود را بسازیم و بیش از نیازمان چوب در اختیار داریم. بدون این یارانه عظیم، کانادا دیگر به عنوان یک کشور پایدار باقی نخواهد ماند.” اما کارشناسان صنعت انرژی این ادعای ترامپ را غیرواقعبینانه دانسته و نسبت به تبعات آن هشدار دادهاند.
کارشناسان: آمریکا به نفت کانادا نیاز دارد
ریچارد مَسون، از دانشکده سیاست عمومی دانشگاه کلگری، در مصاحبه با شبکه CTV News اظهار داشت که ترامپ نیازمند یک بازنگری واقعیت است: “این حرفها از نظر فنی نادرست است. ایالات متحده به نفت ما نیاز دارد. ما نفت خام رقیقشده (Diluted Bitumen) صادر میکنیم و روزانه چهار میلیون بشکه از آن را به آمریکا ارسال میکنیم، که بیش از دو میلیون بشکه آن نفت خام رقیقشده است. این نفت به پالایشگاههایی میرود که به طور خاص برای پردازش آن طراحی شدهاند، به ویژه در شهرهای مینیاپولیس، شیکاگو و وود ریور. بنابراین، پالایشگاههای آمریکایی به شدت به این نوع نفت وابسته هستند.”
وی تأکید کرد که شرکتهای بزرگ پالایشی در ایالات متحده هماکنون در تلاش هستند تا ترامپ را نسبت به پیامدهای این تصمیم آگاه کنند. اما اگر تعرفهها اعمال شوند، چالش اصلی تعیین میزان تأثیر آن بر تقاضای کلی خواهد بود.
تعرفههای ترامپ به افزایش شدید قیمت سوخت منجر خواهد شد. تحلیلگران استاندارد چارترد (Standard Chartered) نیز هشدار دادهاند که تعرفههای جدید میتواند پیامدهای جدی برای بازار نفت و مصرفکنندگان آمریکایی داشته باشد. طبق گزارش این بانک، خریداران نفت در منطقه غرب میانه آمریکا (Midwest) بیشترین فشار را متحمل خواهند شد زیرا جایگزینی نفت سنگین کانادا با سایر انواع نفت بسیار دشوار است.
آمارهای کلیدی صنعت نفت
ایالات متحده در ۱۰ ماه اول سال ۲۰۲۴، به طور میانگین روزانه ۶.۶ میلیون بشکه نفت خام وارد کرده است. از این میزان، ۴ میلیون بشکه در روز نفت سنگین بوده که برای پالایش در پالایشگاههای دارای واحدهای کراکینگ (Cracking Units) استفاده میشود. کانادا در سال ۲۰۲۴ ۷۵ درصد از واردات نفت سنگین آمریکا را تأمین کرده است.
پالایشگاههای ایالتهای غرب میانه آمریکا در دهه گذشته ۹۹.۸۹ درصد از واردات نفت سنگین خود را از کانادا تأمین کردهاند. طبق تحلیلهای استاندارد چارترد، تعرفههای نفتی ترامپ منجر به افزایش قیمت بنزین در مناطق غرب میانه آمریکا خواهد شد.
پیشبینیها درباره افزایش قیمت سوخت
پاتریک دیهان (GasBuddy)، تحلیلگر بازار سوخت، پیشبینی کرده است که مصرفکنندگان در غرب میانه حدود ۱۰ درصد بیشتر برای سوخت پرداخت خواهند کرد. تام کلوزا (Oil Price Information Service) پیشبینی کرده که تعرفههای جدید میتواند قیمت بنزین را تا ۰.۳۵ دلار در هر گالن افزایش دهد.
مکزیک و اتحادیه اروپا؛ تغییر مسیر تجارت نفت
تحلیلگران استاندارد چارترد همچنین معتقدند که صادرات نفت مکزیک به ایالات متحده تقریباً به صفر خواهد رسید و این کشور مسیر صادرات نفت خود را به سمت آسیا و اروپا تغییر خواهد داد.
نکته قابل توجه این است که مکزیک ماه گذشته توافقنامه تجارت آزاد جدیدی با اتحادیه اروپا امضا کرد. این توافق درست چند روز قبل از آغاز دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ به امضا رسید و به مکزیک فرصتی برای تنوعبخشی به بازارهای صادراتی خود داد.
با توجه به اینکه ۸۳ درصد از تجارت مکزیک با ایالات متحده انجام میشود، این کشور پیش از مذاکرات بازبینی توافقنامه تجاری آمریکا-مکزیک-کانادا (USMCA)، به دنبال ایجاد اهرمهای جدید تجاری بوده است.
سیاست تجاری ترامپ؛ تقابل با متحدان و فشار بر اقتصاد داخلی
ترامپ همچنین اتحادیه اروپا را به اعمال تعرفههای جدید تهدید کرده است. او پیشتر اعلام کرده بود که تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از مکزیک وضع خواهد کرد. با این حال، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این سیاستهای تعرفهای نهتنها روابط تجاری آمریکا با متحدانش را به خطر میاندازد، بلکه منجر به افزایش هزینههای تولید، کاهش بهرهوری پالایشگاهها و افزایش قیمت سوخت برای مصرفکنندگان داخلی خواهد شد.
در نهایت، باید دید که آیا تأخیر یکماهه در اعمال تعرفههای مکزیک به مذاکرهای سازنده ختم خواهد شد یا اینکه تنشهای تجاری ایالات متحده با شرکای بزرگش به یک جنگ اقتصادی تمامعیار تبدیل میشود.