معرفی جاذبه های گردشگری یزد
جاذبه های گردشگری یزد از بازار مسگرها گرفته تا دخمه سکوت زرتشتیان سالانه میزبان هزاران گردشگر ایرانی و خارجی است. این شهر تاریخی در دل کویر ایران گنجینه‌ای از جاهای دیدنی بی‌نظیر دارد. شهر بادگیرها با معماری اصیل و سنتی خود و انبوهی از بناها و سازه‌های تاریخی، طبیعت کویری پر رمز و راز و البته سوغاتی‌های شیرین و لذیذش یکی از جذاب‌ترین شهرهای ایران برای گشت و گذار و سفر ایرانگردی است. در مطلب امروز به معرفی مقاصد گردشگری یزد و جاهای دیدنی و گردشگری یزد پرداخته‌ایم.
«مسجد جامع یزد» یکی از شاهکارهای اصیل معماری اسلامی ایرانی و از جاهای دیدنی یزد است. این مسجد باشکوه دارای یک ایوان، شبستان و صحن بزرگ و ۶ ورودی است. مسجد جامع یزد به خصوص به دلیل خمودگی اعجاب‌انگیز گنبد، سردر بلند و همینطور کاشی‌کاری‌های پرنقش و نگار و بی‌نظیرش به یکی از مشهورترین بناهای دوره اسلامی در ایران و جهان تبدیل شده است.
مسجد جامع یزد با تمام شکوه خود شاهکار معماری است که گوشه و کنار آن پر از یادگاری‌هایی از دوران‌های گوناگون تاریخی است. برای مثال، گنبد این بنای دیدنی به دوره ایلخانی (قرن هشتم هجری قمری) و سر در آن به دوره تیموریان (قرن نهم ه.ق) تعلق دارد.
آدرس: یزد، میدان امام خمینی (ره)
۲- آتشکده ورهرام
«آتشکده وَرهُرام» یا «بهرام» بی‌شک یکی از مشهورترین مناطق گردشگری یزد است که به خصوص برای هموطنان زرتشتی به سبب آنکه محل نگهداری آتش مقدس است، اهمیتی معنوی زایدالوصفی دارد. آتش مقدس زرتشتیان بیش از ۱۵۰۰ سال است که خاموش نشده و گردشگران و بازیدکنندگان زیادی می‌توانند از پشت شیشه این آتش مقدس همواره شعله‌ور را ببینند.
معماری این آتشکده باشکوه برگرفته از معماری دوران هخامنشیان است و در وسط این بنا حوضی نیز قرار دارد که بازدیدکنندگان و زرتشتیان پس از آرزو سکه‌ای به درون آن پرت می‌کنند.
آدرس: یزد، خیابان آیت‌الله کاشانی
۳- دخمه سکوت زرتشتیان
«دخمه سکوت» یا «برج خاموشان» یکی از اسرارآمیزترین جاذبه های گردشگری یزد است. این بنای تاریخی که در دل بیابان‌های یزد ساخته شده در گذشته محل دفن اموات زرتشتیان بوده است. دخمه زرتشتیان که در منطقه «صفائیه یزد» قرار دارد در واقع دو دخمه است که یکی از این دخمه‌ها از دیگری کهن‌تر است.
دخمه‌های زرتشتیان در گذشته در خارج از شهرها ساخته می‌شدند تا آلودگی آنها به درون شهر راه پیدا نکند. در همین حال در وسط دخمه‌ها چاهی وجود داشته که به آن «استودان» یا «استخوان‌دان» می‌گفتند که استخوان‌های باقی‌مانده اموات را درون آن می‌ریختند و محوطه دخمه نیز پس از هر تدفین دوباره طی مراسم خاصی آب و جارو می‌شد تا دوباره مورد استفاده قرار گیرد.
آدرس: یزد، صفائیه، انتهای بلوار شهیدان اشرف
۴- مجموعه امیرچخماق
مجموعه امیر چخماق نیز یکی از مقاصد گردشگری یزد است که در سفر به شهر بادگیرها حتما باید به آن سر بزنید. این مجموعه که متشکل از میدان، تکیه، بازار، آب‌انبار و مسجد است به دوران تیموریان تعلق دارد. بنای مجموعه امیر چخماق به دست جلال‌الدین امیرچخماق، حاکم یزد در دوره تیموریان انجام گرفته است.
آدرس: یزد، خیابان امام خمینی (ره)
۵- خانه لاری‌ها
«خانه لاری‌ها» یکی از بناهای باشکوه یزد است که قدمت آن به دوران قاجار بازمی‌گردد. این عمارت اعیانی باشکوه که حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد متعلق به شخصی به نام «حاج محمد ابراهیم لاری» بوده است. خانه لاری‌ها ۶ باب خانه با معماری خاص منازل کویری را در خود جای داده که در گذشته از آن به عنوان «خانقاه نعمت‌اللهی» استفاده می‌کردند.
آدرس: یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان
۶- موزه آیینه و روشنایی یزد
«موزه آیینه و روشنایی» یزد تنها موزه‌ای در ایران است که با موضوع نور شروع به کار کرده است. این موزه که در خانه صراف‌زاده از عمارت‌های قدیمی یزد تأسیس شده بسیاری از وسایل روشنایی از انواع چراغ‌های پیه‌سوز، شمع‌سوز، نفت‌سوز و حتی لامپ‌ها و ابزارآلات نوردهی برقی قدیمی را در خود جای داده است.
اشیای موزه آیینه و روشنایی از جنس سفال، شیشه، برنج، مس و برنز هستند. ساختمان این موزه کوشکی در میان باغ است که در زمان پهلوی اول بنا شده است. در سفر به یزد حتما بازدید از این مکان گردشگری بی‌نظیر را از دست ندهید.
آدرس: یزد، خیابان کاشانی، روبه‌روی بوستان هفت تیر
۷- هشت باغ دولت‌آباد
«باغ دولت‌آباد» یزد نیز یادگاری از دوران‌های افشاریه (قرن یازدهم ه.ق) و زندیه (قرن دوازدهم ه.ق) است. باغ دولت‌آباد که یکی از باشکوه‌ترین باغ‌ها با معماری ایرانی است در مرکز شهر یزد قرار دارد و از مدت‌ها قبل در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده است. باغ دولت‌آباد با وجود زیبا‌یی‌های سرشارش بلندترین بادگیر جهان را نیز با ارتفاعی حدودی ۳۴ متر در اختیار دارد.
آدرس: یزد، بلوار دولت آباد، خیابان شهید رجایی
۸- کاروانسرای زین‌الدین
«کاروانسرای زین‌الدین» یکی دیگر از جاذبه های گردشگری یزد با قدمتی چند صد ساله است. این کاروانسرا که به دستور شاه عباس صفوی ساخته شده بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد. کاروانسرای زین‌الدین بنایی دو طبقه است که در ساخت آن عمدتا از آجرهای خشتی استفاده شده است.
کاروانسرای زین‌الدین در حد فاصل ۶۰ کیلومتری شهر یزد در جاده یزد – کرمان ساخته شده است. جالب اینکه بدانید بازسازی این بنای تاریخی به حدی خوب از آب درآمد که سازمان یونسکو جایزه بهترین بنای بازسازی شده را در سال ۲۰۰۶ به این بنا داد.
۹- حمام خان
«حمام خان» یکی دیگر از جاذبه های گردشگری یزد است که سنگ بنای آن در دوران قاجار نهاده شده است. قدمت این بنای تاریخی به سال ۱۲۱۲ هجری قمری برمی‌گردد و از آنجایی که بیشتر بزرگان و خوانین محلی از آن استفاده می‌کردند به «حمام خان» شهرت پیدا کرده است.
حمام خان همچون بسیاری از حمام‌ها و گرمابه‌های ایرانی علاوه بر استحمام، محلی برای رفع خستگی، گذراندن اوقات فراغت و حتی بحث و گفتمان بوده، به طوری که حتی گفته می‌شود بسیاری از مسائل و مشکلات مردم یزد در همین حمام حل و فصل شدند! حمام خان امروزه تبدیل به رستوران و چایخانه سنتی شده از این رو گردشگران زیادی از اقصی نقاط ایران و جهان فرصت تماشای این بنای تاریخی با معماری اصیل ایرانی را دارند.
آدرس: یزد، خیابان قیام جنب مسجد ملا اسماعیل
۱۰- آب‌انبار ۶ بادگیری
«آب‌انبار ۶ بادگیر» یکی دیگر از جاذبه های گردشگری یزد یادگاری به جای مانده از دوران قاجاریه است. این بنای تاریخی با قدمتی حدود ۱۸۰ سال دارای ۶ بادگیر است که ۳ بادگیر آن قدیمی و ۳ بادگیر آن نوساز است. این آب‌انبار در محل تپه یزد ساخته شده و دارای اجزایی همچون بادگیر، گنبد، خزینه و پاشیر است.
آب‌انبارها در گذشته نقش مهمی در تأمین آب آشامیدنی مردم نواحی کویری را برعهده داشتند. بادگیرهای این آب‌انبار نیز برای خنک نگه داشتن هوای درون خزینه به کار گرفته می‌شدند. خود خزینه نیز دمای آب را کاهش می‌داد و گنبد نیز تمام خزینه را پوشانده بود و همین باعث می‌شد آب آلوده نشود. پاشیر نیز که راهروی پلکانی بود برای برداشتن آب ساخته شده بود.
آدرس: یزد، میدان شهید بهشتی، خیابان دهم فروردین
۱۱- قنات زارچ
یکی از جاهای دیدنی و گردشگری یزد «قنات زارچ» است. قنات زارچ واقع در روستای «فهرج» یزد با ۱۰۰ کیلومتر درازا عنوان طولانی‌ترین قنات جهان را یدک می‌کشد. قنات زارچ که از روستای فهرج شروع می‌شود، با گذر از چندین روستا و محلات مختلف شهر یزد به سمت زارچ حرکت می‌کند. پس از ورود اسلام به ایران مساجد تاریخی یزد نیز در مسیر این قنات ساخته شدند تا ضمن پر کردن آب‌انبارهای مساجد برای وضو گرفتن نیز مورد استفاده قرار گیرند.
آدرس: یزد، خیابان سید گلسرخ، کوچه کوشک نو
۱۲- میدان وقت‌الساعت
«میدان وقت‌الساعت» یکی از قدیمی‌ترین برج‌های ساعت در ایران و جهان است. میدان وقت‌الساعت نیز در زمان قاجار احداث شده و با داشتن طاق و قوس‌ها، تزئینات آجری و کاشکی‌کاری‌های ظریف منقوش به آیات قرآن کریم جذابیت بصری بی‌مانند دارد. «ابوبکر» یکی از ساعت‌سازهای ماهر یزدی این برج ساعت را ساخته که هم اکنون به یکی از ارزشمندترین جاذبه های گردشگری یزد و ایران تبدیل شده است.
آدرس: یزد، خیابان امام خمینی
۱۳-بافت تاریخی یزد
«بافت تاریخی یزد» همان بخشی از شهر یزد است که پس از سال‌ها دست‌نخورده باقی‌مانده تا هنوز هم پذیرای گردشگران پرشماری باشد که همه‌ساله به دنبال جست‌وجوی گذشته‌ی این شهر تاریخی در کوچه پس‌کوچه‌های قدیمی با خانه‌ها، ساباط‌ها و بناهای خشت و گِلی آن حیران و سرگردان شوند.
بافت تاریخی یزد که عنوان یکی از دست‌نخورده‌ترین و وسیع‌ترین بافت‌های مسکونی تاریخی ایران را نیز به خود اختصاص داده وسعتی بیش از ۷۰۰ هکتار دارد و یکی از زیباترین مقاصد گردشگری استان یزد است.
آدرس: از شمال به خیابان دولت‌آباد، از جنوب به خیابان کاشانی، از شرق به محله فهادان و از غرب به خیابان مطهری
۱۴- کافه‌های پشت‌بام
کافه‌گردی از جمله کارهایی است که امروزه اکثر مردم در جهان به آن علاقه‌مند شده‌اند. معمولا در سفر اولین جایی که پس از محل اقامت سراغ آن را می‌گیرد یک کافه خوب برای نشستن و خستگی در کردن است. یکی از مهمترین ویژگی‌های که هر فردی در انتخاب کافه به آن توجه می‌کند محیط و منوی غذای جذاب و متنوع است.
کافه‌های سنتی یزد که نه تنها محلی برای صرف نوشیدنی و غذا و همینطور بحث و گفتگو هستند، بلکه به دلیل اینکه اکثرا بر بام‌های خشتی شهر بنا شده‌اند، فرصت بی‌نظیری را به شما برای تماشای بادگیرها و بناهای خشت‌وگلی شهر می‌دهند و تبدیل به بخشی از مناطق گردشگری شهر یزد شده‌اند.
آدرس: یزد، کافه ناردون، کافه خانه‌هنر، کافه کلهر، کافه کتاب مارلیک، خانه دوست و…
۱۵- هتل‌های سنتی یزد
کمتر شهری در ایران و حتی در جهان همچون یزد وجود دارد که هتل‌های آن نیز در زمره جاذبه‌های گردشگری و جاهای دیدنی شهر باشند. در یزد بسیاری از عمارت‌های اعیانی و تاریخی شهر با تغییر کاربری تبدیل به هتل‌های شیک و زیبایی شده‌اند.
هتل‌هایی که با دیوارها و نماهای خشت و گلی به همراه در و پنجره‌های مشبک‌کاری شده، کاشی‌کاری‌های سنتی روی دیوارها، حوض‌های بزرگ آبی در حیاط و بسیاری از نمادها و ویژگی‌های معماری اصیل ایرانی تبدیل به محل‌های اقامت بسیار جذاب و مطبوعی شده‌اند که مدت اقامت هر گردشگری در شهر بادگیرها را دلپذیرتر می‌کنند.
آدرس: هتل صفائیه، هتل داد یزد، هتل ملک‌التجار، هتل سنتی مهر، هتل باغ مشیرالممالک، هتل لاله و..
۱۶- بازار مسگری
یزد شهری با بافت تاریخی است که به سبب داشتن صنایع دستی خود نیز شهره است. یکی از این صنایع هنر «مسگری» است که قدمتی چند هزار ساله در ایران دارد. در شهر یزد نیز همچون بسیاری از شهرهای تاریخی ایران بازاری به مسگرها اختصاص دارد که از عصر تیموریان (قرن نهم ق.ه) تا به حال همچنان دست‌نخورده باقی‌مانده است.
به این ترتیب، همچنان می‌توانید با قدم زدن در این بازار سنتی صدای چکش مسگران را بشنوید که با نواختن چکش‌های خود بر فلز مس برخی از بهترین و اصیل‌ترین کالاهای مسی را تولید می‌کنند. در بازار زیبای مسگری یزد می‌توانید انواع و اقسام ظروف و کالاهای مسی از سینی، قوری و سماور و دیگ و قابلمه را با کیفیت بالا به عنوان سوغات خریداری کنید و به شهرتان ببرید.
آدرس: یزد، خیابان قیام روبروی بازار خان
سوغاتی یزد چست؟
تهیه سوغات برای نزدیکان یکی از بخش‌های جدانشدنی هر سفری است و از آنجایی که به پایان این سفر مجازی رسیدیم بد نیست به فکر سوغات هم باشید! یزد سوغاتی‌های متنوعی دارد از انواع خوراکی‌ها و شیرینی‌ها تا صنایع دستی. انواع شیرینی یزدی که در تمام ایران شهرت دارند اولین پیشنهاد ما به شما هستند. با این حال در ادامه فهرست‌وار به انواع و اقسام سوغاتی‌های یزد اشاره کردیم:
- حلوا ارده اردکان
- کیک یزدی
- قطاب یزدی
- باقلوا یزدی
- پشمک یزدی
- نقل
- شیرینی حاج بادومی یا حاجی بادام
- نان برنجی
- نان پنجره‌ای
- سوهان آردی و سوهان خانی
- انواع لوز
- لوز بادام (بیدمشک)
- لوز نارگیل
- سفال و سرامیک
- دارایی‌بافی
- ترمه
- شعربافی
- شمد
- چادرشب
- زیلو
