تأثیر اقتصاد چرخشی در صنعت معدن
صنعت معدن، بهعنوان یکی از تأمینکنندگان اصلی مواد خام برای زنجیرههای تأمین و ارزش جهانی، نقش حیاتی در توسعه اقتصادی و اجتماعی ایفا میکند (Gedam et al., 2021). با افزایش تقاضا برای مواد معدنی که انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ دو برابر شود (Løvik et al., 2018)، گذار به مدیریت زیستمحیطی پایدار ضروری به نظر میرسد.
از آنجا که مواد معدنی منابعی محدود و غیرقابل تجدید هستند، صنعت معدن باید استراتژیها و روشهای جدیدی برای تولید و مصرف اخلاقی اتخاذ کند. پذیرش اصول اقتصاد چرخشی (Circular Economy – CE) میتواند یکی از این استراتژیها باشد.
اقتصاد چرخشی تأثیر قابلتوجهی بر صنعت معدن گذاشته و این صنعت را به سمت پایداری بیشتر و کاهش ضایعات سوق میدهد. در زیر به برخی از جنبههای کلیدی تأثیر اقتصاد چرخشی بر صنعت معدن اشاره شده است:
۱. تمرکز بیشتر بر بازیافت و استفاده مجدد
شرکتهای معدنی اهمیت بازیافت فلزات و مواد معدنی را برای کاهش نیاز به استخراج منابع جدید درک کردهاند.
نرخ بازیافت در حال افزایش است و اکنون حدود یکسوم تقاضای جهانی مس از طریق مس بازیافتی تأمین میشود.
سرمایهگذاری در تأسیسات بازیافت در مناطقی مانند آمریکا، بریتانیا، اروپا و ژاپن در حال گسترش است.
۲. پذیرش اصول چرخشی در سایتهای معدنی
بسیاری از عملیاتهای معدنی در حال ادغام استراتژیهای اقتصاد چرخشی برای کاهش ضایعات، بهینهسازی مصرف آب و احیای سایتهای معدنی بستهشده هستند.
این شامل بازیافت جریانهای زباله مانند لاستیکها و سایر مواد زاید است.
۳. همکاری در زنجیره ارزش
دستیابی به یک اقتصاد کاملاً چرخشی نیازمند همکاری میان شرکتهای معدنی، طراحان، سیاستگذاران و سایر ذینفعان است.
صنعت معدن با شرکا همکاری میکند تا استفاده مسئولانه و بازیافت فلزات را ترویج دهد.
۴. نوآوری برای تحقق چرخشپذیری
صنعت معدن برای دستیابی به اقتصاد چرخشی باید نوآوری در فرآیندها و محصولات را در نظر بگیرد.
این امر شامل ایجاد ارزش برای جوامع و طبیعت در سطح سایت معدنی است و در عین حال تضمین میکند که مواد تولیدی قابل استفاده مجدد باشند.
۵. سازگاری با افزایش تقاضای فلزات
رشد جمعیت، توسعه اقتصادی و گذار به انرژی پاک، تقاضای فلزاتی مانند مس را افزایش داده است که انتظار میرود تا سال ۲۰۵۰ دو برابر شود.
برای تأمین این تقاضا، ترکیبی از بازیافت و استخراج معدنی مورد نیاز است.
چالشها و فرصتها در اقتصاد چرخشی معدنی
– چالشها:
+ محدودیتهای فناوری در بازیافت برخی فلزات خاص.
+ هزینههای بالای سرمایهگذاری اولیه در زیرساختهای چرخشی.
+ نبود هماهنگی کامل میان سیاستهای زیستمحیطی و تجاری.
– فرصتها:
+ کاهش وابستگی به منابع اولیه.
+ کاهش اثرات زیستمحیطی.
+ افزایش رقابتپذیری از طریق نوآوری در محصولات و فرآیندها.
جمعبندی:
اقتصاد چرخشی، صنعت معدن را به بازنگری در نقش خود و اتخاذ شیوههای پایدارتر ترغیب کرده است. در حالی که چالشهایی همچنان باقی است، این صنعت پیشرفتهایی در کاهش ضایعات، افزایش بازیافت و همکاری برای آیندهای چرخشیتر داشته است.
ادغام اصول اقتصاد چرخشی، نهتنها باعث کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری میشود، بلکه به حفاظت از منابع طبیعی برای نسلهای آینده کمک خواهد کرد.