روابط عمومی به کجا میرود؟
عبدالمجید معنوی
اگر به سیر تاریخی روابط عمومی در قرن گذشته توجه کنیم متوجه می شویم پیشرفت تکنولوژی و کشاندن انسانها به دنیای مجازی توانسته است ارتباطات را متحول کند به طوری که مخاطبی که در دنیای گذشته ارتباطات ؛ نقش انفعالی را داشت به مخاطب فعال تبدیل شده است.
ارتباطات یک سویه به سوی ارتباطات دوسویه کشانیده شده است و عدم پاسخگویی به تاکید بر جوابگویی و بعضاً پاسخگویی تبدیل شده است.
از یک سو فقدان پژوهش به پژوهش برای سلطه گری و عملگرایی به تسهیل گری در تصمیم گیری ؛ مبدل شده و از سوی دیگر اتکای تئوریک به علم ارتباطات به بسط تئوریک روابط عمومی و سادگی کار به عمل تخصصی تغییر کرده است.
به تدریج از عدم شفافیت به سوی شفافیت نسبی حرکت کرده‌ایم و توانسته ایم مسیر نگاه خود را از سطحی نگری به سوی عملکرد ملی با نگاه جهانی تغییر دهیم.
عدم توجه به افکار عمومی و بی توجهی به اخلاق ما را به طور نسبی به سوی اخلاق مداری سوق داده است و در یک کلام توانستیم خود را از مرداب ارتباطات سنتی بیرون کشیده و به سوی ارتباطات نوین گام برداریم.
تحولی که در سده گذشته شاهد آن بوده‌ایم به طور خلاصه توانسته است روابط عمومی را متحول نموده و از نقش عمل گرایی به سوی کمک به اهداف مشتری سوق دهد و از حالت محافظه‌کارانه به پیشبرد اهداف سازمان تبدیل شود.
نقش رادیکال روابط عمومی جای خود را به رشد و تغییر اجتماعی داده و نقش بی‌طرفانه به تلاش برای تامین منافع سازمان و مشتریان و نقش ایده آلی و آرمانی به مکانیزم حل مسائل مبدل شود.
اما آیا این انتهای راه است و یا مسیر پر نشیب و فراز ارتباطات همچنان در افق دیده می شود؟
اگر بتوانیم با دقت در نحوه تکامل تکنولوژی به آینده نگاه کنیم به دو اتفاق بسیار مهم می رسیم و آن اینکه همچنان عنصر جهانی شدن ارتباطات را خواهیم داشت و ظهور و کاربرد فناوری های جدید ارتباطی نیز با سرعت بسیار زیادی گسترش خواهد یافت.
همچنین عوامل اثرگذاری همچون جهانی شدن و حرکت بسیار سریع از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی ؛ تمایل به سمت فناوری های دانش افزا را افزایش خواهد داد .
با توجه به گفته های بالا اگر بپذیریم روابط عمومی در آینده تحت تأثیر پیشرفت علم ارتباطات و تحت تاثیر وب خواهد بود بایستی ابتدا آینده وب را حدس زده و در نهایت با رسیدن به موضوعات اصلی کار روابط عمومی آینده آن را پیش بینی کنیم زیرا تحولات وب پایه تحولات روابط عمومی خواهد بود.
پیش بینی ها در مورد تحولات وب نشان می دهد با استفاده از هوش مصنوعی و افزایش سرعت اینترنت ؛ دسترسی به جزئیات بیشتر تسهیل خواهد شد اتصال رایانه ها به یکدیگر و افزایش قدرت تصویرگری با استفاده از گرافیک سه بعدی و قدرت تحلیل گری بالاتر سیستم‌های کامپیوتری ؛ کلمات را جایگزین اعداد و کلمات محدود فعلی خواهد کرد .
همزمان با بروز قدرت یادگیری اشیا ؛ ابزار های اتصال به اینترنت اضافه خواهد شد و نرم افزارهای شبه انسانی در همه زندگی انسانی حاکمیت خواهد یافت.
علاوه بر این با عنایت به جهش فوق ؛ موضوعات روابط عمومی با توجه به کاربران همیشه آنلاین به سمت علم و فناوری و حرفه ای گری گام برمیدارد.
مخاطبان جهانی جایگزین مخاطبان ملی می شوند و ضرورت توانایی در تعامل با افکار عمومی جهانی و بین المللی خودنمایی می‌کند .
محتوا محوری ؛ توجه به مسئولیت های اجتماعی و اخلاق محوری ؛ لزوم ایجاد مهارت های تحلیل گری ؛ ساخت و تولید دیجیتال ؛ تولید محتوای چندرسانه‌ای و داشتن دانش مدیریت ؛ بیش از پیش ضروری خواهد بود .
می توان گفت نقش روابط عمومی از تکنیک ها به سمت رفع اختلاف بین سازمان ها و گروه های اجتماعی مرتبط و از عمل گرایی به سوی ایده‌آل‌ها پیش خواهد رفت و با توجه به ظهور ماشین های اجتماعی و ربات ها ؛ روابط عمومی در آینده بایستی خود را برای تعامل بین انسان ها و ماشین ها آماده کند.
منابع:
– نظریه های روابط عمومی، ترجمه علیرضا دهقان، تهران:مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
– عصر دوم رسانه ها، ترجمه غلامحسین صالحیار، تهران:موسسه ایران
– آینده روابط عمومی، ترجمه عباس اسدی،تهران:آثار فکر
– آینده قدرت ، ترجمه احمد عزیزی ، تهران: نی
